Phùng Phước Nguyên Anh sinh năm 2003, giành học bổng tiến sĩ toàn phần ngành Kỹ thuật sinh học - BioEngineering, trị giá 116.000 USD mỗi năm, từ Viện Công nghệ California, Mỹ.
Từ một cậu bé đam mê khoa học viễn tưởng khi xem bộ phim Jurassic Park, cuối tháng 2, Nguyên Anh đã nhận được thư chấp nhận từ Viện Công nghệ California (Caltech) khi chưa tròn 21 tuổi. Đây là trường đại học hàng đầu thế giới về khoa học cơ bản và kỹ thuật (STEM), có chỉ tiêu tuyển sinh khắt khe với tổng số lượng sinh viên chỉ khoảng 2.000 người (theo THE 2022).
Chương trình Tiến sĩ ngành Bioengineering dự kiến kéo dài 6 năm. Theo đó, nam sinh được trường chi trả toàn bộ học phí và khoản chi phí cá nhân khác trong suốt khoảng thời gian này.
Hiện, Nguyên Anh học năm thứ ba bậc cử nhân ngành Khoa học Tự nhiên (chuyên ngành Hóa học) tại Viện Đại học Cambridge (Anh Quốc), ngôi trường đang xếp hạng hai toàn cầu (theo QS 2024). Tại đây, sinh viên thường học ba năm cho chương trình cử nhân và thêm một năm để lấy bằng thạc sĩ. Tuy nhiên, chàng trai sinh năm 2003 quyết định "bỏ qua" bậc thạc sĩ và ứng tuyển thẳng chương trình tiến sĩ tại Caltech.
"Mình và gia đình đều rất vui khi nghe tin trúng tuyển và giành học bổng. Kết quả này cũng không quá bất ngờ, bởi lẽ thâm tâm mình đã dự cảm Caltech là nơi bản thân thuộc về", cậu chia sẻ.
Trước khi đưa ra quyết định bỏ qua chương trình thạc sĩ, Nguyên Anh đã có ba tháng thực tập tại "thánh địa khoa học" Caltech vào mùa hè năm 2023. Nhờ đây, cậu có cơ hội thể hiện bản thân và nhận được sự ủng hộ từ giáo sư để nộp hồ sơ và trở lại viện cho chương trình nghiên cứu sinh tiến sĩ vào năm sau.
Để cạnh tranh với các ứng viên đã hoàn thành chương trình cử nhân hay có bằng thạc sĩ, nhiều kinh nghiệm hơn, cậu sinh viên năm ba đã có ba lá thư giới thiệu từ giáo sư tại Đại học Cambridge và Caltech.
Nguyên Anh tham gia nghiên cứu thực nghiệm từ năm nhất, sớm hơn bạn bè đồng trang lứa ở Cambridge một năm. Trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu, cậu đều làm việc siêng năng, đưa ra nhiều ý tưởng táo bạo và dự án nổi bật. Từ đó, các giáo sư dẫn dắt đã chú ý đến phong cách làm việc độc lập, sáng tạo của nam sinh và viết đánh giá tích cực vào thư giới thiệu.
Đồng thời, trong bài luận, Nguyên Anh cũng trình bày cho hội đồng tuyển sinh thấy tại sao bản thân muốn làm nghiên cứu sinh và có những tố chất, kinh nghiệm gì giúp ích cho quá trình học tiến sĩ.
"Phải biết cách tỏa sáng, có tầm nhìn xa là bản thân cần gì để phát huy và thành công. Đó là yếu tố được các đại học Mỹ rất đề cao. Họ muốn nghe câu chuyện về hành trình nghiên cứu của bạn", nam sinh nhấn mạnh.
"Thời gian chuẩn bị khá căng thẳng khi phải vừa cân bằng việc học năm cuối đại học, vừa chỉnh sửa bài luận nhiều lần để nộp đúng hạn", cậu nói thêm.
Hành trình của Nguyên Anh bắt đầu từ Anh Quốc, nơi thích hợp để tích lũy kiến thức hàn lâm cơ bản để làm bệ phóng tới Mỹ - cường quốc về khoa học ứng dụng. Quá trình ứng tuyển Đại học Cambridge và Caltech đều do Nguyên Anh tự chuẩn bị và đạt được thành công.
"Chiến lược cho từng cột mốc" là yếu tố quan trọng giúp cậu trúng tuyển cả trường đại học hạng hai toàn cầu và viện khoa học có số lượng giải Nobel bình quân đầu người nhiều nhất ở Mỹ.
Trong quá trình học đại học, Nguyên Anh cũng tích cực tạo dựng mối quan hệ chặt chẽ với các giáo sư. Chàng trai Việt chọn phòng lab có giáo sư dẫn dắt là người dễ gần, có tên tuổi, sẵn sàng viết thư giới thiệu và phù hợp với định hướng nghiên cứu của bản thân.
Cột mốc quan trọng của Nguyên Anh là trở thành một trong 6 đại diện của Đại Học Cambridge tham gia kỳ thi nghiên cứu quốc tế International Genetically Engineered Machine (iGEM) về sinh học tổng hợp tại Pháp. Với dự án về tái cơ cấu mạch di truyền phân tử, cậu đã dẫn dắt đội dành huy chương Vàng và giải thưởng Top 5 kỹ thuật xuất sắc khi mới là sinh viên năm nhất.
Cũng nhờ trau dồi tính kiên trì và kỹ năng chiến lược này từ sớm, Nguyên Anh đã đạt nhiều thành tựu trong suốt quá trình học ngay từ bậc phổ thông. Nam sinh đạt IELTS 8.0 từ lớp 9; từng giành giải Nhất học sinh giỏi môn Sinh học cấp thành phố năm học 2017-2018, là thủ khoa đầu vào chuyên Sinh học của Trường Phổ thông Năng khiếu - Đại học Quốc gia TP HCM, đạt giải Khuyến khích kỳ thi học sinh giỏi môn Sinh học cấp quốc gia khi mới học lớp 10.
Tiếp tục hành trình học phổ thông tại Anh Quốc, Nguyên Anh giành huy chương Vàng kỳ thi British Biology Olympiad (Olympic Sinh học toàn Vương Quốc Anh) năm 2020 và UK Chemistry Olympiad (Olympic Hóa học toàn Vương Quốc Anh) năm 2021; được mời tham dự thi chọn đội tuyển đại diện cho các kỳ thi Sinh học và Hóa học quốc tế; tốt nghiệp chương trình Tú tài quốc tế với điểm tuyệt đối 45/45, song song 4 A* chương trình A-Level...
Nhìn lại hành trình theo đuổi học thuật, Nguyên Anh chia sẻ, dù gắn bó với Sinh học từ cấp hai, cậu quyết định dừng học bộ môn này sau năm nhất đại học. Theo cậu, để trở thành một nhà sinh học giỏi hơn, bản thân cần mở rộng tầm nhìn ra nhiều góc độ ở các môn khoa học cận biên.
Do đó, từ năm hai, Nguyên Anh chuyển sang chuyên ngành Hóa học và Toán. Cậu nhận định mình từng ít được tiếp cận với các kỹ năng định lượng, nên quyết tâm cải thiện. Kết quả, các phân môn Toán và Hóa đều rất hữu ích, mở mang để giải quyết những vấn đề Sinh học. Năm 2023, cậu đạt giải thưởng Ray Driver Prize cho sinh viên có thành tích Hóa Lý và Hóa lý thuyết xuất sắc, khẳng định tính thích nghi liên ngành.
"Ba năm học Toán và Hóa giúp mình tự tin để quay lại với niềm đam mê Sinh học ở bậc tiến sĩ, với một hành trang vững chắc hơn", du học sinh Việt khuyên các bạn trẻ có cùng đam mê.
Trong hành trình tháng 9 tới đây tại Caltech, Nguyên Anh dự định tiếp tục với trọng tâm nghiên cứu là kỹ thuật phân tử áp dụng trong hệ thống sinh học. Đồng thời, cậu muốn học cách đưa những công trình nghiên cứu áp dụng vào y học, đời sống.
"Nhiều chính sách khác nhau để học như sinh học an ninh, cách vận hành sản phẩm... Mình muốn khi học xong, bản thân có nhiều công trình tốt để ứng dụng vào thực tiễn", Nguyên Anh cho biết thêm.